Δημιουργήθηκε την 1η Ιουνίου 1998 βάσει της Συνθήκης του Mάαστριχτ, μαζί με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (EKTρ) και συγκροτείται από την EKTρ μαζί με τις εθνικές κεντρικές τράπεζες και των 15 κρατών μελών της EE. Το καταστατικό του έχει προσαρτηθεί στη Συνθήκη του Mάαστριχτ και τα βασικά του καθήκοντα είναι : - να χαράζει και να εφαρμόζει τη νομισματική πολιτική της Κοινότητας - να κατέχει και να διαχειρίζεται τα επίσημα συναλλαγματικά διαθέσιμα των κρατών μελών, - να παρακολουθεί τις εξελίξεις στον τραπεζικό και χρηματοπιστωτικό τομέα και να προωθεί την ομαλή ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ του EΣKT και των εποπτικών αρχών. Το EΣKT διοικείται από τα όργανα λήψεως αποφάσεων της EKTρ : το Διοικητικό Συμβούλιο, την Εκτελεστική Επιτροπή και το Γενικό Συμβούλιο.