Το θεσμικό πλαίσιο της χρηματοδότησης και των πληρωμών των ενταγμένων στα Ε.Π. Πράξεων, παρουσιάζεται στο άρθρο 11 του Νόμου 2860/2000.
Το παραπάνω πλαίσιο εξειδικεύεται στις Διατάξεις Εφαρμογής του Κ.Π.Σ., στο Κεφάλαιο 4.4 της Χρηματοδότησης, ενώ στο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του Κ.Π.Σ. 2000-2006, στο Κεφάλαιο 6 «Σύστημα διαχείρισης χρηματοροών» γίνεται αναλυτική περιγραφή των σχετικών διαδικασιών.
| Διαδικασία χρηματοδότησης |
 |
Η διαδικασία χρηματοδότησης – παρακολούθησης των πληρωμών μιας Πράξης, που έχει ήδη ενταχθεί σε κάποιο Ε.Π., περιλαμβάνει τα εξής στάδια :
1ο Στάδιο: Εγγραφή της Πράξης στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
2ο Στάδιο: Διάθεση χρηματοδότησης στον Τελικό Δικαιούχο (άμεσες-έμμεσες πληρωμές).
3ο Στάδιο: Παροχή χρηματοοικονομικών πληροφοριών.
4ο Στάδιο: Είσπραξη και απόδοση κοινοτικής συμμετοχής.
Στο 1ο Στάδιο, η διαδικασία εγγραφής της Πράξης στο Π.Δ.Ε. ξεκινά με την έκδοση της Απόφασης Ένταξης της Πράξης στο Ε.Π..
Η Διαχειριστική Αρχή εκδίδει την Απόφαση Ένταξης, η οποία αποστέλλεται στον Τελικό Δικαιούχο και κοινοποιείται στο Φορέα Χρηματοδότησης της Πράξης.
Ο Τελικός Δικαιούχος, με βάση τα στοιχεία της Απόφασης Ένταξης (συνολικός προϋπολογισμός, ετήσια κατανομή) προτείνει στο Φορέα Χρηματοδότησης (Υπουργείο, Περιφέρεια ή Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση) την εγγραφή της Πράξης στην αντίστοιχη Συλλογική Απόφαση (Σ.Α.) του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.
Ο Φορέας Χρηματοδότησης, συμπεριλαμβάνει τις παραπάνω προτάσεις στον ετήσιο προγραμματισμό του και, εφ’ όσον τα στοιχεία που οι Τελικοί Δικαιούχοι προτείνουν δεν είναι διαφορετικά από αυτά που η αρμόδια Διαχειριστική Αρχή ενέκρινε, εισηγείται στο υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών την έκδοση της αντίστοιχης Συλλογικής Απόφασης (Σ.Α.Ε., Σ.Α.Ε.Π., Σ.Α.Ν.Α.).
Το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών μετά την υποβολή της πρότασης από το αρμόδιο υπουργείο, Περιφέρεια ή Νομαρχία και εγγράφει την Πράξη στο Π.Δ.Ε. με την έκδοση της αντίστοιχης Συλλογικής Απόφασης. Η εγγραφή στο Π.Δ.Ε. περιλαμβάνει τα παρακάτω στοιχεία της Πράξης όπως αυτά αναφέρονται στην απόφαση Ένταξης:
- Την επωνυμία του Τελικού Δικαιούχου της Πράξης
- Τον τίτλο της Πράξης
- Το Ε.Π. στο οποίο έχει ενταχθεί η Πράξη
- Τον εγκεκριμένο προϋπολογισμό ο οποίος αναλύεται σε εθνική και Κοινοτική δημόσια δαπάνη και την ετήσια κατανομή του
- Τον χαρακτηρισμό του τρόπου χρηματοδότησης της Πράξης (άμεση ή έμμεση πληρωμή με βάση το άρθρο 11 του Ν. 2860/2000).
Η Συλλογική Απόφαση που εκδίδεται κοινοποιείται στον Φορέα Χρηματοδότησης, στον Τελικό Δικαιούχο, στις Διαχειριστικές Αρχές των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων στα οποία εντάσσονται οι Πράξεις που αναφέρονται στην απόφαση αυτή, στην Αρχή Πληρωμής, στο υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών και στην Τράπεζα της Ελλάδος.
Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις Πράξεων, προκειμένου να μην παρατηρηθούν καθυστερήσεις στις χρηματοδοτήσεις τους, μπορεί να ακολουθηθεί κατ’ εξαίρεση η διαδικασία της προέγκρισης μιας μεμονωμένης Πράξης στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Η έκδοση απόφασης προέγκρισης ακολουθεί κανονικά όλα τα βήματα που περιγράφηκαν παραπάνω, αλλά αναφέρεται σε μία μόνο Πράξη.
Επισημαίνεται τέλος ότι, σε περίπτωση κατά την οποία τροποποιηθεί ένα ή περισσότερα από τα στοιχεία της Πράξης τα οποία εμφανίζονται στο Π.Δ.Ε., κατά κανόνα απαιτείται τροποποίηση της εγγραφής στο Π.Δ.Ε. με την επανάληψη εξ’ αρχής της διαδικασίας η οποία παρουσιάστηκε παραπάνω.
Το 2ο Στάδιο αφορά στη διαδικασία διάθεσης της χρηματοδότησης στον Τελικό Δικαιούχο.
Κατά το Στάδιο αυτό η διαδικασία διαφοροποιείται ανάλογα με τον χαρακτηρισμό της πληρωμής σε άμεση ή έμμεση, σύμφωνα με το άρθρο 3 του Νόμου 2860/2000. Άμεσες πληρωμές «είναι αυτές που πραγματοποιούνται από τους φορείς των συλλογικών αποφάσεων σε αναδόχους έργων για παραγωγή έργου , παροχή αγαθών σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις» ενώ έμμεσες πληρωμές «είναι οι πληρωμές επιχορηγήσεων ή χρηματοδοτήσεων προς νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου που πραγματοποιούνται από τους φορείς των συλλογικών αποφάσεων».
| Άμεσες πληρωμές |
 |
Στις περιπτώσεις αυτές ο Τελικός Δικαιούχος, σύμφωνα με τις απαιτήσεις που έχουν δημιουργηθεί στα πλαίσια υλοποίησης της Πράξης, υποβάλλει αίτημα διάθεσης χρηματοδότησης στον αντίστοιχο Φορέα Χρηματοδότησης, το οποίο κοινοποιεί ταυτόχρονα και στην Διαχειριστική Αρχή.
Προκειμένου το αίτημα αυτό του Τελικού Δικαιούχου να γίνει αποδεκτό από το Φορέα Χρηματοδότησης, θα πρέπει να έχει τη σύμφωνη γνώμη της Διαχειριστικής Αρχής. Η σύμφωνη γνώμη κατά κύριο λόγο στηρίζεται στην εξέταση των στοιχείων των διαθέσιμων Δελτίων Παρακολούθησης και θα πρέπει να αποστέλλεται στο Φορέα Χρηματοδότησης σε εύλογο χρονικό διάστημα.
Στη συνέχεια, ο Φορέας Χρηματοδότησης υποβάλλει στο Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών αίτημα διάθεσης χρηματοδότησης από τη Συλλογική Απόφαση.
Το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, με βάση το αίτημα και το διαθέσιμο όριο πληρωμών, εκδίδει Απόφαση Διάθεσης χρηματοδότησης της Συλλογικής Απόφασης, η οποία κοινοποιείται στον Τελικό Δικαιούχο, στο Φορέα Χρηματοδότησης, στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, στην Τράπεζα Ελλάδος και στη Διαχειριστική Αρχή. Σε περίπτωση που η Απόφαση Διάθεσης διαφοροποιείται από το αίτημα του Τελικού Δικαιούχου, απαιτείται η σύμφωνη γνώμη της Διαχειριστικής Αρχής.
Με βάση την συνολική πίστωση που διατίθεται στη Συλλογική Απόφαση, ο Φορέας Χρηματοδότησης, έχοντας υπόψη τα αιτήματα που έχουν υποβληθεί, κατανέμει με εντολή του προς το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και την Τράπεζα Ελλάδος τις χορηγηθείσες πιστώσεις ανά Πράξη.
Με την κατανομή χρηματοδότησης στην Πράξη, τα κονδύλια είναι διαθέσιμα στον Τελικό Δικαιούχο και μπορεί να προχωρήσει σε χρεώσεις του λογαριασμού της Πράξης (κωδικός έργου Σ.Α.) εκδίδοντας επιταγές προς τους αναδόχους. Οι πληρωμές προς τους αναδόχους βαρύνουν άμεσα το λογαριασμό της Συλλογικής Απόφασης (Σ.Α.Ε., Σ.Α.Ε.Π., Σ.Α.Ν.Τ.) της Πράξης.
Οι κινήσεις αυτές της χρηματοδότησης γίνονται μέσω του Ο.Π.Σ. και είναι άμεσα διαθέσιμες στην Αρχή Πληρωμής, η οποία και παρακολουθεί την ομαλή διακίνηση των χρηματοδοτήσεων .
| Έμμεσες πληρωμές |
 |
Στις περιπτώσεις των έμμεσων πληρωμών η διαδικασία υποβολής της πρότασης του Τελικού Δικαιούχου και του Φορέα Χρηματοδότησης στο υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, η διάθεση χρηματοδότησης στη Συλλογική Απόφαση και η κατανομή της χρηματοδότησης στον κωδικό Σ.Α. της Πράξης είναι όμοιες με αυτές των άμεσων πληρωμών.
Στην περίπτωση των έμμεσων πληρωμών, από τον κωδικό Σ.Α. της Πράξης δεν πληρώνεται ο ανάδοχος, αλλά τα κονδύλια μεταφέρονται σε λογαριασμό του Τελικού Δικαιούχου (περιπτώσεις νομικών προσώπων ή ειδικών λογαριασμών), μέσω του οποίου γίνεται η πληρωμή της Πράξης.
Στην περίπτωση αυτή γίνεται εντολή μεταφοράς από το Φορέα Χρηματοδότησης στο λογαριασμό του Τελικού Δικαιούχου, προκειμένου να πραγματοποιήσει πληρωμές. Η μεταφορά των ποσών γίνεται υπό μορφή άμεσης επιχορήγησης ή αύξησης μετοχικού κεφαλαίου στις Ανώνυμες Εταιρείες του Δημοσίου. Ο Τελικός Δικαιούχος έχει την υποχρέωση να παρέχει στοιχεία κίνησης του λογαριασμού αυτού στη Διαχειριστική Αρχή.
Όλα τα κονδύλια του Π.Δ.Ε. κινούνται με ενέργειες μέσω του Ο.Π.Σ. και τα στοιχεία είναι διαθέσιμα στην Αρχή Πληρωμής.
Το 3ο Στάδιο περιλαμβάνει την παροχή χρηματοοικονομικών πληροφοριών από τον Τελικό Δικαιούχο και την ενημέρωση του Προγράμματος.
Ο Τελικός Δικαιούχος πραγματοποιεί τις δαπάνες εις βάρος του λογαριασμού της Πράξης και στις δύο περιπτώσεις (άμεσων ή έμμεσων πληρωμών) και ενημερώνει τη Διαχειριστική Αρχή του Ε.Π. με τα Μηνιαία Δελτία Δήλωσης Δαπανών και τα Τριμηνιαία Δελτία Παρακολούθησης (βλ. Kεφάλαιο II.1).
Η Διαχειριστική Αρχή επαληθεύει τα στοιχεία και τα καταχωρεί στο Ο.Π.Σ. Επίσης καταχωρεί στο Ο.Π.Σ. και τα έσοδα, τα οποία προκύπτουν από την Πράξη ως συνέπεια της εκτέλεσής της. Τα στοιχεία των τόκων που δημιουργούνται σε επίπεδο Ενδιαμέσων ή Τελικών Δικαιούχων, παρακολουθούνται και καταχωρούνται από την Αρχή Πληρωμής στο Ο.Π.Σ.
Υπενθυμίζεται ότι σε περιπτώσεις έργων που με βάση τα πορίσματα του ΕΣΠΕΛ κατατάσσονται στις κατηγορίες (ii) και (iii) και μέχρι την επιβεβαίωση αποκατάστασης της κακοτεχνίας με δεύτερο έλεγχο από τον ΕΣΠΕΛ, η Διαχειριστική Αρχή δεν επιβεβαιώνει τις πληρωμές των αντίστοιχων υποέργων και κατά συνέπεια οι εν λόγω πληρωμές δεν λαμβάνονται υπόψη. Σε περίπτωση που και μετά το δεύτερο έλεγχο, το έργο καταταχθεί και πάλι στις κατηγορίες (ii) και (iii) ακολουθείται η διαδικασία που προβλέπεται στην παράγραφο 6 του άρθρου 6 του Ν.2860/00 και στην ΚΥΑ 907/052/2.07.03 του Εθνικού Συστήματος Δημοσιονομικών Διορθώσεων.
Η Αρχή Πληρωμής προκειμένου να τεκμηριώσει τα επιμέρους στοιχεία που απαιτείται να επιβεβαιώσει στην Ε.Ε., πέραν των ελέγχων που η ίδια πραγματοποιεί, επικοινωνεί με τις Διαχειριστικές Αρχές και την Ε.Δ.Ε.Λ. για την επιβεβαίωση των προσαρμογών αυτών.
Με το στάδιο αυτό ολοκληρώνεται η διαδικασία χρηματοδότησης της Πράξης και παρακολούθησης των πληρωμών από τη Διαχειριστική Αρχή του Προγράμματος, ενώ ακολουθούν οι διαδικασίες υποβολής αιτήσεων ενδιάμεσων πληρωμών για την εξασφάλιση της είσπραξης της κοινοτικής συμμετοχής.
| Σχετικό Θεσμικό Πλαίσιο |
 |
Δείτε το σχετικό
Θεσμικό Πλαίσιο.